czwartek, 24 maja 2012

PIERŚCIENICE (budowa ciała cz.5)

Witam!
Dziś opiszę ewolucyjną zmianę układu nerwowego u płazińców. Zamieszczę też jego wygląd.

UKŁAD NERWOWY:
W porównaniu z płazińcami i nicieniami układ nerwowy pierścinic jest oddzielony od powłok ciało i lepiej rozwinięty. Centrum układu nerwowego tworzą cztery zwoje znajdujące się z przodu ciała. Dwa górne, nadgardzielowe, zwane też czasami mózgiem, połączone są spoidłami z dwoma zwojami podgardzielowymi. Całość tworzy pierścien zwany obrączką okołogardzielową, ponieważ środkiem przebiega rzewód pokarmowy. W każdym segmencie znajdują się ponadto dwa brzuszne zwoje segmentowe, połączone ze sobą poprzaeczym spoidłem. Pary zwojów segmentowych połączone są podłużnymi pniami nerwowymi, wybiegającymi ze zwojów podgardzielowych na drabinkę. Stąd nazwa tego układu - drabinkowy układ nerwowy. U bardzodziej wyspecjalizowanych pierścienic występuje wyraźna tendencja do zlewania się brzusznych pni nerwowych w jeden łańczuszek nerwowy.
Spośród narządów zmysłów pierścienic, obok różnego rodzaju organów dotykowych i receptorów chemicznych, zwracają uwagę na oczy. Mogą one być różnie zbudowaneod prostych plamek barwnikowych aż po oczy pęcherzykowate, w których komórki zmysłow tworzą pęcherzyk, a jego wnętrze zwiera soczewkowate ciało szkliste. Najlepiej rozwinite narządy zmysłów mają drapieżne wieloszczety.

środa, 23 maja 2012

PIERŚCIENICE (budowa ciała cz.4)

Witam!
Dziś opiszę jak zmienił się układ krążenia u pierścienic. Zamieszczę też jego obieg.

UKŁAD KRĄŻENIA:
Ponieważ jama ciała pierścienic jest podzielona poprzecznymi przegrodami, wypełniający ją płyn może krążyć tylko w obrębie jednego segmentu. Z tego powodu jego rola w roznoszeniu po organizmie gazów oddechowych i substancji odżywczych jest ograniczona. U pierścienic pojawił się więc sprawniejszy mechanizm - jego podstawową konstrukcją jest układ krążenia.Ma on postać systemu kanalików -  naczyń krwionośnych, przebiegających zarówno wzdłuż ciała, jak i poprzecznie.
Wzdłuż biegną dwa główne naczynia - grzbietowe i brzuszne. Są one połączone drobniejszymi naczyniami okrężnymi. W układzie krążenia pierścienic nie występuje serce, jego rolę spełnia najczęściej najgrubsze naczynie grzbietów mogące rytmicznie kurczyć. Wyjątkowo rolę elementu napędzającego krew mogą pełnić też naczynia okrężne. Tak jest u niektórych skąposzczetów, na przykład u dżdżownic - do napędzania krwi służy pięć par naczyń okracznych przedniej części ciała.
Zazwyczaj u pierścienic krew płynie w naczyniach i nie miesza się z płynem jamy ciała - jest to zamknięty układ krwionośny. Sieć naczyń włosowatych jest szczególnie dobrze rozwinięta w parapodiach, powłoce ciała i w ścianie jelita środkowego.

W zależności od rodzaju barwnika krew pierścienic może mieć różne zabarwienie. Może być czerwona, zielona, żółta, często jest też bezbarwna. W przeciwieństwie jednak do kręgowców, barwniki pierścienic, jak i innych bezkręgowców nie są zawarte w krwinkach, ale rozpuszczone w osoczu.

wtorek, 22 maja 2012

PIERŚCIENICE (budowa ciała cz.3)

Witam!
Dziś opiszę jak zrewolucjonizował się układ pokarmowy oraz oddechowy, zamieszczę wygląd układu pokarmowego.

UKŁAD POKARMOWY:
Układ pokarmowy u pierścienic jest drożny i zróżnicowany na kilka wyraźnych wyspecjalizowanych odcinków. Składa się z jelita przedniego, środkowego i tylnego. Jelito przednie rozpoczyna się otworem gębowym prowadzącym do krótkiej jamy gębowej, za którą jest umięśniona gardziel i przełyk. W gardzieli mogą znajdować się gruczoły, ponadto u niektórych drapieżnych wieloszczetów może ona wysuwać na zewnątrz w postaci ryjka, często uzbrojonego w chitynowe ząbki lub szczęki. Niektóre skąposzczety mają dodatkowo wole i umięśniony żołądek. U pijawek silnie rozwinięte wole mają tworzą liczne odgałęzienia i kieszonki  służące do magazynowania krwi. Jelito środkowe pierścienic ma postać prostej rury, czasami zaopatrzonej w podłużny fałd leżący po stronie grzbietowej. Jelio tylne jest niewielkie i prosto zbudowane.
UKŁAD ODDECHOWY:
Lądowe oraz słodkowodne pierścienice, czyli skąposzczety i pijawki, nie mają wyodrębnionego układu oddechowego i prowadzą wymianę gazową całą ukrwioną powierzchnią ciała. Większość morskich wieloszczetów ma jednak w różnym stopniu rozwinięte wyrostki skrzelowe na parapodiach, tworzące skrzela zewnętrzne, wyraźne zwiększające powierzchnię wymiany gazowej.
 

poniedziałek, 21 maja 2012

PIERŚCIENICE (budowa ciała cz.2)

Witam!
Dziś opiszę część drugą budowy zewnętrznej i powłoki ciała pierścienic, oraz zamieszczę zdjęcie z przekrojem pierścienicy.

BUDOWA  ZEWNĘTRZNA I POWŁOKA CIAŁA (cz.2):
Wieloszczety na wszystkich segmentach mają po dwa specyficzne boczne wyrostki zwane parapodiami lub przynóżkami. Najczęściej parapodium składa się z dwóch płatów gałązek - grzbietowego i brzusznego, zaopatrzonych dodatkowo w pęczki chitynowych szczecinek. Parapodia w czasie ruchu wieloszczetów, polegającego na wyginaniu ciała, służą jako swego rodzaju kotwice. Ponadto mają też udział w wymianie gazowej, zwiększając znacznie powierzchnię zwierzęcia. Niektóre dodatkowo mają pierzaste wyrostki skrzelowe, zwiększając znacznie powierzchnię zwierzęcia. Niektóre dodatkowo mają pierzaste wyrostki skrzelowe. Parapodia nie występują ani u skąposzczetów, ani u pijawek.
Zewnętrzna powłoka ciała pierścienic ma postać klasycznego wora powłokowy-mięśniowego.

Składa się z jednowarstwowego nabłonka tworzącego na zewnątrz warstwę bezpostaciowej kutikuli i często także śluz. Pod nabłonkiem znajduje się: dość cienka warstwa mięśni okrężnych i grubsza - podłużnych. Nierzadko występują też mięśnie poprzeczne i skośne. Wnętrze jamy ciała wypełnia płyn, który może jednak krążyć tylko w obrębie jednego segmentu. Wyjątkiem są pijawki, u których zanikają przegrody poprzeczne w jamie ciała.

czwartek, 17 maja 2012

PIERŚCIENICE (budowa ciała cz.1)

Witam!
Dziś opiszę budowę zewnętrzną ciała, jaka wykształciła się u pierścienic. Oczywiście zamieszczę budowę każdego przedstawicieli gromad pierścienic.

BUDOWA ZEWNĘTRZNA I POWŁOKA CIAŁA (cz.1)
Pierścienice mają wydłużony kształt ciała, obły lub nieco grzbietobrzusznie spłaszczony, podzielony na wyraźne pierścienie - metamery. Pierścienice wieloszczetów i skąposzczetów odpowiadają wewnętrznemu podziałowi jamy ciała, u pijawek drobne poprzeczne prążki są jedynie wynikiem sfałdowania nabłonka. Segmenty pierścienic są do siebie podobne- nazywa się to metamerią homonimiczną.
U większości wieloszczetów kilka pierścieni z przodu i z tyłu ciął ulega przekształceniom  . Pierwszy segment, zwany płatem przedgębowym lub czołowym, jak zaopatrzony jest w różnego rodzaju narządy czuciowe, jak  głaszczki i czułki, a także oczy. W tym płacie zlokalizowana jest też centralna część układu nerwowego - mózg. Dwa lub trzy następne segmenty zlały się, tworząc tak zwany płat gębowy, w którym po spodniej stronie zwierzęcia znajduje się otwór gębowy. Struktura składająca się u wieloszczetów z płata przedgębowego i gębowego nazywa się umownie głową, natomiast proces wyodrębnienia głowy, będący wynikiem zlewana się segmentów przedniej części ciała, nosi nazwę cefalizacji.

Skąposzczety i pijawki nie mają wyodrębnionej tej części ciała, chociaż u pijawek również kilka przednich segmentów ulega przekształceniu - współtworzą one przyssawkę przednią, otaczającą otwór gębowy.

PIERŚCIENICE (filogeneza)

Witam!
Dziś opiszę kiedy zaczęły pojawiać się pierwsze pierścienice oraz z jakiej grupy one pochodzą.

FILOGENEZA PIERŚCIENIC:
Historia pierścienic, taj jak innych grup zwierząt, zaczyna się na początku er paleozoicznej. Pierwsze odciski w skałach pojawiają się w środkowym kambrze. Pierścienice wywodzącą się zapewne z pierwotnych bez jelitowych  wirków reprezentują linie rozwojową zwierząt mających swobodnie pływającą, planktoniczną larwę - trochoforę. Podstawową grupę pierścienic stanowią bardzo zróżnicowane wieloszczety, wśród których spotykamy, obok organizmów bardzo prostych w budowie, także silnie wyspecjalizowane. Prawdopodobnie z pierwotnych wieloszczetów rozwinęła się linia rozwojowa, której przedstawicieli przeszli do życia w wodach słodkich, a w rozwoju nie występowała larwa. Ich cechą charakterystyczną stała się natomiast umiejętność wytwarzania siodełka - struktury biorącej udział w rozmnażaniu płciowym. Przedstawicielami tej linii rozwojowej są dzisiejsze skąposzczety i pijawki.
Jeszcze niedawno pierwotne pierścienice były uważane za przodków zarówno mięczaków, jak i stawonogów. Najnowsze badania wskazują, że rzeczywiście są one blisko spokrewnione z mięczakami, jednak stawonogi są reprezentantami odrębnej lini rozwojowej zbliżonej bardziej do nicieni niż do pierścienic. Z tego powodu pewne podobieństwa wstępujące pomiędzy pierścienicami a stawonogami prawdopodobnie są wynikiem ewoluowania przodków jednej jak i drugiej grupy w podobnych warunkach, co spowodowało wytworzenie zbliżonych postaci niektórych narządów. Takie wspomniane już zjawisko występowania podobnych cech u bliżej niespokrewnionych ze sobą organizmów wynika z ewolucji zbieżnej - konwergencji.



środa, 16 maja 2012

PIERŚCINICE (segmentowane zwierzęta roakokształtne)

 Witam!
Dziś opiszę początki o pierścienicach, głownie zawsze opisuję filogenezę na początku, ale zrobię to następnym poście gdyż jest ona dość długa ale jakże interesująca.

TYP: PIERŚCIENICE (Annelida)
GROMADA: WIELOSZCZETY (Polychaeta)
GROMADA: SKĄPOSZCZETY (Oligocheata)
GROMADA: PIJAWKI (Hirundinea)

Spośród olbrzymiej liczby robakokształtnych zwierząt pierścienice wyraźnie wyróżniają się podzieleniem ciła na poprzeczne segmenty zwane metamerami. Z zewnątrz uwidaczniają się jako poprzeczne fałdy, które zasadniczo są przejawem wewnętrznego podziału jamy ciała na odcinki. Każdy segment ciała oddzielony jest od następnego poprzeczną przegrodą - septum. Taki podział jamy ciała wynika z jej rozwoju w okresie zarodkowym - powstaje ona jako jama wtórna, czyli celoma, w obrębie mezodermalnych pęcherzyków. Z każdej pary somitów rozwija się jeden segment.
Pierścienice żyją zarówno w wodach słonych, jak i słodkich. Niektóre pierścienie przystosowały się także do życia w środowisku lądowych - w glebie, a nieliczne gatunki są pasożytami